Spas-t!*
De ‘andere’ wereld lijkt te starten in Oost-Turkije. Hier ontmoet je dat tikkeltje minder dat voor reizigers net dat ietsje meer is.
Het oosten tegemoet rijden is verdrinken in extreme gastvrijheid. Dit leidt in de eerste plaats tot een overdosis thee. Treuzelen voor een winkel is gewoon vragen om thee…
Wild kamperen blijft meestal beperkt tot een poging, aangezien diegene die je ontdekt je dwingt bij zijn familie te logeren. Je kan de gastvrijheid enkel bedanken door een goede gast te zijn. Dit wil zeggen dat je de zetel niet uitkomt en je bord leegeet ook al wordt het tot vijf maal toe hervult. Je neemt afscheid met het uitwisselen van je facebookgegevens en je krijgt hun gsm-nummer. We vragen ons nog steeds af hoe belachelijk zo een telefoongesprek moet klinken, omdat we ons tot hiertoe redden met gebarentaal en een glimlach.
Dan zijn er ook nog de vriendelijke jongens of de giechelende meisjes die hun Engels willen uitproberen. Dit gaat garanti als volgt:
- ‘Hello.’
- ‘Hello.’
- ‘What is your name?’
- ‘Elisabeth. What is your name?’
- ‘My name is Memet Ali. I am 30 years old. How old are you?’
- ‘I’m 25 years old.’
- ‘Ah, you are babyface.
- (Euhm???)
- You want tea?’
Meestal volgt er ook de door ons gevreesde vraag. Ze wordt uitgebeeld door elkaar omringende wijsvingers: ‘Zijn jullie getrouwd?’. Soms doen we alsof we de vraag niet begrijpen. Als we ‘ja’ zeggen, toveren we een glimlach op hun gezichten. Het enige wat Liesbeth dan moet doen is haar ringloze ringvinger verstoppen. Als we ‘nee’ zeggen, hebben we afgehaakt. Gert krijgt dan de boodschap een dikkere dame te zoeken. Liesbeth moet het doen met de tip meer te eten of Gert te pushen met haar te trouwen.
Het huwelijk is heilig, een dozijn kinderen kweken lijkt een must!
Hoe meer oostwaarts we rijden, hoe meer gehurkt de mensen gaan zitten. Gehurkt op de bus wachten, gehurkt een thee drinken, gehurkt roken en natuurlijk gehurkt boven het toilet hangen. Schoenen worden als extreem vuil beschouwd. Er wordt dus regelmatig gepoetst! Alleen jammer dat de wc’s wel eens vergeten worden.
Het wc-papier wordt ook schaarser. Plastiek zakjes daarentegen worden talrijker. Alles (!) wordt in een zakje gestoken. De grootte van de zak is totaal niet in verhouding tot het koopwaar. Wanneer je een balpen gaat kopen, krijg je een zak. Stel je voor dat je bij ons een brood gaat kopen en ze steken het in een vuilniszak…
Het eten wordt goedkoper, de benzineprijzen steeds duurder: 1,70 euro per liter! Vreemde prijzen als je weet dat je boven olierijk gebied rijdt…
Al een geluk zijn er de ezels, paarden en de turbo-minibusjes die locals vervoeren. Het straatbeeld wordt chaotisher en de voetganger wordt onzichtbaar voor voertuigen.
Dan zijn er nog de militaire checkpoints die je niet laten vergeten dat dit uiterst gastvrije gebied een woelig domein is. In oost-Turkijke wonen voornamelijk Koerden die voor lange tijd voor een onafhankelijk grondgebied strijden. De verhalen zijn zoals altijd dubbel. Sommige Turken zeggen dat de Koerden een perfect leven krijgen in Turkije en ze begrijpen dus niet waarover ze ‘zagen’. De verhalen van de Koerden zijn net iets anders. Zij tonen hun onderdrukking aan. Lange tijd mochten ze geen Koerdisch spreken in eigen gezinsverband en pasgeborenen mochten geen Koerdische naam dragen. Koerden worden onderwezen in Turks en schoolkinderen moeten tot vandaag elke ochtend de les beginnen met een vers dat start met de zin ‘Ik ben een Turk…’.
*Spas: Een Koerdische dankuwel.
